Meditaties en overdenkingen
Familiecultuur
Zij wijdden zich trouw aan het onderricht dat de apostelen gaven, aan de onderlinge gemeenschap, het breken van het brood en het gebed. Handelingen 2:42
Het wonder van Pinksteren is niet alleen de uitstorting van de Heilige Geest. Het gevolg is misschien wel net zo belangrijk. De mensen in Jeruzalem vragen zich af wat er gebeurt. Petrus legt het uit, waarop ze reageren: ‘Wat moeten wij doen?’ Het antwoord van Petrus is eenvoudig: Kom tot inkeer, laat je dopen in de Naam van Jezus Christus om vergeving te krijgen voor je zonden. En dan zul je de Heilige Geest ontvangen.
Op die dag zijn het er 3000 die zich laten dopen. En er volgen er dagelijks meer. Maar daar blijft het niet bij. Er ontstaat spontaan een gemeenschap die dagelijks bij elkaar komt. Deze community heeft veel weg van één grote familie. In het Nieuwe Testament wordt de gemeente niet voor niets meestal aangesproken met ‘broeders en zusters’. Een mooie benaming. We zijn door de doop met Jezus verbonden in Zijn dood en opstanding. Daarmee zijn wij ‘bloedverwanten’ van Hem geworden. Zijn bloed heeft ons schoongewassen en maakt dat we ons een kind van de Vader mogen noemen.
We zijn dan kinderen in het gezin van God. Daar hoort een familiecultuur bij. Wij hebben Dezelfde
Vader. Hij geniet ervan als Zijn kinderen samen zijn en met elkaar genieten van Zijn goedheid. In Handelingen zien we dat die familiecultuur vier belangrijke kenmerken heeft: samen eten, van elkaar leren, met elkaar delen en samen bidden.
- Samen eten
De maaltijd is een centraal onderdeel van onze dagindeling. De maaltijd is ook een sociaal gebeuren, het moment om even de belevenissen van de dag door te nemen. In het Midden-Oosten zijn maaltijden bij uitstek de momenten dat je elkaar ontmoet, diepgaande gesprekken voert en de beste deals sluit. Samen eten verbindt. Elke maaltijd was ook een vieren van de goedheid van God. Ze begonnen met het breken van het brood, en daarbij werd in herinnering gebracht dat Jezus Zijn leven gaf voor ons. Aan het einde van de maaltijd hieven zij een beker wijn. De maaltijd was daarmee ook een maaltijd van de Heer. Gewoon geïntegreerd in het dagelijkse leven.
- Van elkaar leren
Tijdens de maaltijden werd het leven gedeeld. Verhalen werden aan elkaar verteld. Op die manier werd ook van elkaar geleerd. Ik vermoed dat wij bij onderwijs vaak denken aan een schoolse methode, met een leraar en leerlingen. Het onderwijs vond in het Midden-Oosten vaak juist praktisch plaats. Tijdens de maaltijd kwamen vragen aan de orde, waarop de vader van het gezin antwoord gaf. In het Joodse denken hoort bij leren ook een toepassen van het geleerde. Overigens blijkt uit modern onderzoek dat je het meest effectief leert door de kennis praktisch toe te passen en vooral door het aan iemand anders te leren. Dus een cyclus van leren – doen – doorgeven. Dit is ook het principe van discipelschap. Iets leren, het toepassen om het weer door te geven. Leven als een kind van God is een lifestyle.
- Met elkaar delen
In het gezin van Vader zijn alle dingen die je ontvangt onderdeel van de erfenis. Bij onze hemelse Vader heeft niemand gebrek. Hij is de Voorziener. De gemeente in Handelingen voelde dit haarscherp aan. Ze werden gedreven door de Heilige Geest en deelden vrijmoedig al hun spullen met elkaar. Niemand kwam tekort. Er werd niet gedacht in termen van ‘hoeveel procent geven we aan de kerk’. De zwakste schakel in dit verband zijn wij zelf. De wereld om ons heen leert vooral om te zorgen voor jezelf. Zorg dat jij niets tekort komt. De wereld van God leert ons het omgekeerde, namelijk dat we niets tekort zullen komen als we bereid zijn te delen.
- Samen bidden
Het gebed is de hartslag van het gezin van God. Op deze manier communiceert de Vader met Zijn kinderen en andersom. Gebed is een vorm van communicatie. Dat gaat twee kanten op. Dat betekent niet alleen vragen stellen, maar ook leren luisteren. Daar kunnen we elkaar bij helpen. Soms gebruikt God iemand anders om jou iets te vertellen of duidelijk te maken. God heeft ons als gezin aan elkaar gegeven om te groeien in geloof en vertrouwen. Jezus leert ons ook om elkaar te vergeven. Ook dat is onderdeel in het gezin.
Hoe mooi zou het zijn als we in staat zijn om deze kenmerken te zien groeien in onze gemeenschap. En denk niet meteen dat dit een utopie is. De familiecultuur in Handelingen ontstond na de uitstorting van de Heilige Geest, nadat mensen hun zonden beleden en nadat ze gedoopt waren. Het ontstond als vanzelf. Ik ben ervan overtuigd dat dit door de Heilige Geest in gang is gezet. Dat mensen elkaar opzochten omdat ze wilden vasthouden wat ze ontdekt hadden. Omdat ze samen wilden zijn om te delen van de goedheid van God. Ik geloof dat wat toen kon, nog steeds mogelijk is!
Ik verlang naar deze cultuurkenmerken in onze tijd, in onze kerk. Dat betekent misschien dat we af moeten stappen van onze voorkeuren, dat we open moeten staan voor andere ervaringen. Bovenal betekent dit dat we ons moeten laten leiden door de Heilige Geest en door de Liefde van de Vader. Jezus heeft ons voorgedaan hoe we elkaar daarin kunnen helpen. Elkaar liefhebben en bemoedigen geeft vreugde. Samen hebben we het goed, want God is goed!
Ds Ard-Jan Gijsbertsen
(juli\augustus-23)